در بدن انسان چه در شرایط سلامتی و چه در شرایط بیماری فعالیتها و فرآیندهایی حیاتی زیادی صورت میگیرد که گاهی واژههای آنها برای ما آشنا و گاها برای ما واژههایی بسیار غریبه دارند. نکروز و آپوپتوز دو نوع از این اعمال و فرآیندهای بدن هستند که معمولا در تعریف با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند؛ تعریف فرآیند نکروز بدین صورت بیان میشود که تحت عاملی خارجی مانند انواع سموم، آلودگیها، عدم خون رسانی، عفونتها و یا هر عاملی که از بیرون وارد سلول شود، سلول آسیب دیده، دچار التهاب شده و در پی آن مشکلات زیادی برای بدن پیش میآید. آپوپتوز متفاوت با نکروز است که در ادامه این مطلب به تعریف جامعتری از آپوپتوز پرداخته و بعد از آن در مورد قارچ گانودرما و تاثیر و نقشی که بر فرآیند آپوپتوز دارد بیشتر صحبت خواهیم کرد.
فرآیند آپوپتوز چیست؟
گفتیم که در فرآیند نکروز سلول تحت عامل بیرونی قرار گرفته و آسیب میبیند ولی در فرآیند آپوپتوز کاملا بر عکس است و این اتفاق از درون سلول آغاز میشود و در تعریفی عامیانه آپوپتوز در واقع یک خودکشی سلولی است که با عنوان مرگ برنامه ریزی شده سلولی نیز بیان میشود. وقتی میگوییم مرگ برنامه ریزی شده یعنی میتوان آن را پیش بینی کرده و از رخ دادن آن جلوگیری کرد که به طور معمول توسط ماکروفاژها انجام میشود که این مزیت آپوپتوز بر نکروز است. آپوپتوز یک واژه یونانی است که به معنی برگ ریزان در درختان یا گلبرگ گلها میباشد. آپوپتوز یک فعالیت حیاتی محسوب شده و در یک فرد بالغ به طور روزانه چیزی در حدود پنجاه تا هفتاد میلیارد سلول فرآیند آپوپتوز را انجام میدهند که این عدد در افراد نابالغ و در محدوده سنی هشت تا چهارده سال در حدود بیست تا سی میلیون سلول است.
فرآیند آپوپتوز ویژه جانداران پر سلولی است و برای مثال روشنی از آپوپتوز میتوان به از بین رفتن پردههای بین انگشتان در دوران جنینی اشاره کرد؛ و یا در دورههای قاعدگی انجام فرایند آپوپتوز از ضروریات است.
چرا فرآیند آپوپتوز تا این حد قابل توجه است؟
اولین دلیل حیاتی بودن این فرآیند است و ارتباط مستقیم آن با سلامتی جسمانی انسان. در واقع مطالعات و تحقیقاتی که راجعبه آپوپتوز صورت گرفت از حدود سال ۱۹۹۰ میلادی نظم و سرعت بیشتری پیدا کرد چرا که بعد از مشخص شدن نتایج یک سری از تحقیقات نقش مهم آپوپتوز در بیماریها عیان شد و همچنین به این مسئله پی بردند که همیشه آپوپتوز به طور خود به خودی به طور کامل و یا بدون کم و کاستی انجام نشده و گاهی ناقص و یا در مسیری اشتباه انجام میشود که خود این مسئله بیماریهایی جدی مانند سرطان را موجب میشوند.
از سال ۱۹۹۰ میلادی تا کنون دانشمندان تلاش خود را بر این اصل گذاشتند که بتوانند مسیر انجام آپوپتوز و نوع سلولهای آپوپتوزی را کنترل کنند که در صورت موفقیت میتوان امیدوار بود که بیماریهایی مانند آلزایمر، پارکینسون و انواع سرطانهای بدخیم درمان پذیر شوند. شاید دانستن این نکته برایتان جالب توجه باشد که در شیمی درمانی و پرتو درمانی در واقع سلولهای هدف به منظور انجام فعالیتهای آپوپتوزی تحریک میشوند.
آشنایی با قارچ گانودرما
گانودرما لوسیدوم از پر مصرف ترین و پر خاصیت ترین قارچهای دارویی است که از لحاظ خواص و قابلیتهای درمانی و تاثیر بر روند درمان بیماریها در راس گیاهان دارویی قرار گرفته است. هر چیزی و هر ماده مغذی که انسان برای حفظ سلامتی و یا درمان بیماریها نیاز دارد به طور یکجا در قارچ گانودرما جمع شده است و آن را به یک منبع مهم و غنی از مواد مغذی ضروری بدن انسان تبدیل کرده است. موادی مانند کربوهیدراتها، آنتی اکسیدانها، لیپیدها، ویتامینها، فیبرها و مواد معدنی مهمی مانند کلسیم، پتاسیم، روی، منیزیم و صدها ماده مغذی دیگر.
غنی بودن گانودرما از این مواد مهم باعث شده که در بهبود عملکرد سیستمهای بدن مثل سیستم گوارش، گردش خون، سیستم کلیهها و دفع ادرار، عملکرد قلب، فشار خون، قند خون، کبد، ماهیچهها، اعصاب اثرگذار باشد و همچنین در کاهش وزن، سلامت پوست، سلامت دندانها، سم زدایی بدن نقش مهمی داشته باشد. خاصیت ضد التهابی، ضد آلرژی، ضد ویروسی، ضد میکروبی، تقویت سیستم ایمنی، تقویت قوای جسمی، پیشگیری از زوال مغز و بیماریهایی مثل آلزایمر، پیشگیری از انواع سرطان و اثر بخشی در درمان آن، از بین بردن اثرات جانبی داروهای شیمیایی و چندین مورد دیگر، از تاثیرات درمانی و مهم قارچ گانودرما میباشد. طبق تحقیقات انجام شده مصرف قارچ گانودرما برای پیشگیری از ابتلا به سرطان به ویژه در افراد مستعد، موثر است.
تاثیر قارچ گانودرما بر فرآیند آپوپتوز
قارچ گانودرما با خواص آنتی اکسیدانی، مبارزه با رادیکالهای آزاد، مانع شدن از انتقال دوپامین و تاثیر در فرآیندهای آپوپتوزی در روند درمانی بیماری آلزایمر و پارکینسون که هر دو از بیماریهای سیستم عصبی بوده، بسیار کمک کننده است و امید میرود که با پیشرفت علم و انجام تحقیقاتی بر پایه ترکیبات مفید گانودرما درمان قطعی این دو بیماری کشف شود.
قارچ گانودرما موجب تقویت سیستم ایمنی، تولید بیشتر گلبولهای سفید و ماکروفاژها میشود که این خاصیت به اضافه خواص آنتی اکسیدانی این قارچ به شخص مبتلا به سرطان کمک میکند که از نقص فعالیت آپوپتوز جلوگیری شود و در مسیری درست و کنترل شده این فرایند انجام پذیرد که نتیجه آن پیشرفت در روند درمان سرطان است چون همان طور که گفته شد زمانی که آپوپتوز از مسیر خارج میشود خود عامل بروز سرطان خواهد شد. و البته طبق گفتههای قبلی این موضوع همچنان در دست تحقیقات و مطالعات بیشتر است که در نتایج اولیه امیدواری به تاثیر عصاره های گیاهی به ویژه عصاره گانودرما به اثربخشی بر روی فرآیند آپوپتوز بسیار بالاست. در این زمینه می توانید برای مطالعه بیشتر از مقاله آشنایی با خواص درمانی قارچ گانودرما لوسیدوم استفاده کنید.
نحوه مصرف گانودرما
قارچ گانودرما تنها مصرف دارویی دارد و قابل استفاده در پخت و پز غذاها نیست. رایج ترین محصولی که از گانودرما در بازار وجود دارد شکل قارچ سالم و خشک شده و همچنین آسیاب شده آن است . بی شک تاثیر مصرف گانودرما به صورت دمنوش و یا عصاره آن بیشتر است که هر دو در منزل و به کمک قارچ خشک شده و پودر شده قابل تهیه است.
آماده سازی عصاره و دمنوش کار سختی نیست ولی مقداری زمانبر بوده و اگر از شکل سالم قارچ استفاده میکنید این زمان چیزی در حدود یک ساعت و نیم است که در آن تکههای قارچ را در آب جوش برای مدت یک ساعت و نیم جوشانده، از صافی عبور داده و بعد از ولرم شدن با مقداری عسل و آب لیمو تازه مخلوط کرده و میل میکنید. میزان مصرف در حدود یک تا سه گرم در روز بوده که بنا به نظر پزشک یا مشاور شما ممکن است تغییر کند.